De ASR A2.1 is één van de belangrijkste wettelijke voorschriften in Duitsland in de context van valbeveiliging. Het is een zogenaamde "technische regel voor werkplekken". De inhoud heeft betrekking op de bescherming tegen vallen resp. vallende voorwerpen en op het betreden van gevaarlijke gebieden. De Duitse instantie voor veiligheid op de werkplek heeft het voorschrift opgesteld en is verantwoordelijk voor de actualisering ervan. Werkgevers moeten voldoen aan de eisen van ASR A2.1, niet alleen in verband met juridische bescherming, maar ook om de veiligheid en gezondheid van de medewerkers tijdens het werk te waarborgen.
Veilige werkplekken en verkeerswegen
Concreet gaat ASR A2.1 in op de noodzakelijke maatregelen die nodig zijn ter bescherming tegen vallen of vallende objecten op werkplekken en verkeerswegen. Dit betekent dat niet alleen de plaats waar de werkzaamheden worden uitgevoerd op de juiste manier moet worden beveiligd, maar ook de route naar de werkplek (= verkeerweg). Het laatste wordt vooral relevant wanneer verschillende werkgevers op een gemeenschappelijke bouwplaats werken: volgens de Arbowet en de DGUV-verordening moeten de betrokken werkgevers overeenstemming hierover of over het veiligheids- en gezondheidsbeschermingsplan bereiken naast de instructies van de opzichter op de bouwplaats.
Verkeerswegen kunnen ook werkplekken zijn. De veiligheidseisen voor de verkeerswegen blijven echter ongewijzigd. Er mag geen wederzijds gevaar zijn voor de mensen die in het gebied werken en het gebied moeten passeren om hun werkplek te bereiken.
Valbeveiliging heeft prioriteit als maatregel
In de volgorde van voorrang van de maatregelen ter bescherming tegen vallen heeft valbeveiliging duidelijk de hoogste prioriteit! Systemen voor valbeveiliging zijn structurele en technische voorzieningen. (meer informatie over dit onderwerp vindt u bij het STOP-principe.) Wanneer er geen valbeveiliging kan worden aangebracht, moet er een opvangsysteem worden geïnstalleerd. Wanneer dit ook niet kan worden gerealiseerd, moet er een persoonlijke beschermingsuitrusting tegen vallen (PVU tegen vallen) worden gebruikt. In bijzondere individuele situaties (bijvoorbeeld bij werken op steigers waarbij onder andere de valrand duidelijk herkenbaar is en de personen voldoende gekwalificeerd zijn) kan worden afgezien van een PVU tegen vallen.
Vuistregel: bij een valhoogte van meer dan één meter is een valbeveiliging vereist.
De basis voor passende maatregelen voor de resp. werkpleksituatie is de gevarenanalyse. Dit wordt ook behandeld in ASR A2.1. De hoogte van de val, de afstand tot de valrand, de aard en de duur van de werkzaamheden, de samenstelling van het lager gelegen oppervlak en de werkomgeving en externe invloeden zijn allemaal van invloed op de beoordeling van het gevaar voor de medewerkers.
In ASR A2.1 is vastgelegd: er bestaat altijd gevaar voor vallen wanneer de valhoogte groter is dan 1 meter. Het is hierbij ook een voorwaarde dat de werkplek zich binnen 2 meter van de valrand bevindt. Er moeten ter bescherming tegen vallen dan passende maatregelen worden genomen.
De juiste keuze voor valbeveiliging beschermt tegen letsel. Dit is ook doorslaggevend bij geringere valhoogten tussen 1 en 2 meter omdat de mogelijke schijnveiligheid en het risico van letsel veroorzaakt door een onjuist gedimensioneerde valbescherming ernstige gevolgen kunnen hebben.
Voorbeelden van valbeveiliging volgens ASR A2.1
Valbeveiliging aan de rand van een plat dak, waar het ongeveer 5 meter omlaag gaat, lijkt bijvoorbeeld vanzelfsprekend. De valhoogte is genoeg om je onzeker te laten voelen en er is geen sprake van schijnveiligheid. In dit specifieke geval moet de valrand worden beveiligd. In de ASR A2.1 is in een dergelijk geval een zogenaamde reling voorgeschreven. Het BARRIER relingsysteem kan worden toegepast als collectieve beschermingsmaatregel voor valbeveiliging in het geval van een valrand op platte daken.
Een ander voorbeeld van een valbeveiliging, in dit specifieke geval een beveiliging tegen doorvallen, zijn lichtkoepels. Dit zijn componenten die niet beveiligd zijn tegen doorvallen en moeten – net als vergelijkbare daken – dienovereenkomstig worden beveiligd. Er zijn vaste valbeveiligingssystemen, zoals het BARRIER relingsysteem, of de lichtkoepelbeveiliging LIGHT, maar ook mobiele systemen, zoals het EAP MOBI. Deze laatste wordt gebruikt voor tijdelijke werkzaamheden en kan daarna worden verwijderd.
Veiligheidsreling BARRIER
De veiligheidsreling BARRIER lost deze problemen als collectieve beveiliging op door het gevaar dat er van een valrand uitgaat te elimineren.
Optimale bescherming met het variabele railingsysteem
Bij het betreden van verhoogde delen vormen valranden (zoals bv.: dakranden, werkplatforms etc.) een gevarenzone. Een mogelijkheid om deze gevarenzones al tijdens de bouw en ook bij latere onderhouds- en reparatiewerkzaamheden te beveiligen is het aanbrengen van een veiligheidsreling.
Lichtkoepelbeveiliging LIGHT
Met de lichtkoepelbeveiliging LIGHT biedt Innotech een eenvoudige en efficiënte oplossing waarbij de lichtinval niet wordt aangetast.
De beveiliging voor lichtkoepels en lichtstraten
Om in ruimten onder platte daken voldoende lichtinval mogelijk te maken, zijn daar lichtkoepels resp. lichtstraten in de bouw opgenomen. Bij het betreden van deze daken bestaat er bij deze constructies gevaar voor doorvallen.
EAP-MOBI
Lichtkoepelbeveiliging EAP-MOBI
De mobiele doorvalbeveiliging voor lichtkoepels EAP-MOBI van INNOTECH kan worden gebruikt als doorvalbeveiliging of als enkel verankeringspunt voor één persoon. Daardoor wordt het voor een persoon in de omgeving van een lichtkoepel mogelijk ...
Details en verdere informatie
Het officiële document van ASR A2.1 is te vinden op de website van de Bundesanstalt für Arbeitsschutz und Arbeitsmedizin. Er zijn nog meer ASR's = Technische regels voor werkplekken, die beschikbaar zijn als PDF-download en kunnen worden toegepast afhankelijk van de werksituatie.
In een ander Wikipedia-artikel vindt u meer informatie over de rechtsgrondslag van de valbescherming.
